2000’li yılların başında yaşanan dot-com krizinden sonra birçok yatırımcının teknoloji şirketlerine karşı bakış açısı olumsuz yönde değişti. Birçok şirket bu balondan etkilenirken yatırımcıların büyük çoğunluğu da iflas etmişti.
Teknoloji şirketlerine olan ilgi son 10 yılda tekrardan artış gösterdi. FAANG hisse senetleri adı verilen hisse senetlerinde yer alan şirketler; Facebook, Amazon, Apple, Netflix ve Google teknoloji alanında faaliyet göstermekle birlikte en çok kazandıran kağıtlarında başında geliyor.
Diğer sektörlerde yer alan şirketlere göre teknoloji şirketlerinin hisse senetleri kısa vadede daha çok kazandırmaktadır. Tabi ki bu durum tamamen şirketlerin doğru işler yapmasına bağlı. Bu yazımızda ise genel olarak teknoloji şirketlerinin hisse senetlerinin risklerinden bahsedeceğiz.
Sektörün Zorlukları
Birçok yatırımcı bu sektörün zorluklarından haberdar değil. Bu sebeple firmaların yaptığı veya yapacağı işler net olarak anlaşılmıyor. Bir şirkete yatırım yapmadan önce şirketin tüm faaliyetlerinin ve sunduğu hizmetlerin iyi anlaşılması elzemdir.
Netflix şirketinden örnek vermek gerekirse, alanında devrim niteliğinde olan bir teknoloji şirketi olan Netflix şirketi sektöre ilk girdiğinde birçok yatırımcı bu projenin detaylarını anlamamıştı. Netflix şirketi ise giderek büyüyerek birçok yatırımcıyı şaşırttı ve son yıllarda en çok para kazandıran şirketler listesinde ilk 5’e girdi.
Rekabetin Çok Yüksek Olması
Apple şirketi dünyanın en değerli şirketlerinin başında gelmektedir. Diğer yandan şirketin son dönemlerde çıkardığı telefonlar kullanıcılar tarafından beğenilmedi. Bu durum satış rakamlarını ve hisse senetlerini olumsuz etkilemiştir.
Genel manada teknoloji sektöründeki rekabet çok üst düzeyde. Mobil sektöründe ise bu rekabet oranı çok daha fazla. Şirketler yeni modellerini birbiri arkasına çıkarırken bu modellerin diğer firmaların modellerine oranla çok daha iyi olması gerekiyor. Huawei şirketinin son yıllarda çıkardığı telefonlarda büyük başarı yakalaması onu en çok telefon satan ilk 5 firma arasına soktu.
Nokia şirketi bu alanda verilebilecek olan en iyi örnek. Nokia şirketi 2000’li yılların başında ürettiği cihazlar ile alanında lider ve asla devrilmeyecek bir şirket olarak görülüyordu. iOS ve Android gibi işletim sistemlerinin çıkması ve Nokia’nın akıllı telefon teknolojisini yakalayamaması ile birlikte Apple ve Samsung gibi firmalar liderliği ele geçirdi.
Şirketlerin Yeni Olması
Teknoloji alanında faaliyet gösteren şirketler ne kadar başarılı olursa olsun 10 yıldan daha az faaliyet gösteren şirketler yeni sayılmaktadır. Bu şirketler ilk yıllarında büyük oranlarda kar elde etseler bile yeni bir şirket oldukları için ufak bir sarsıntıda yıkılmaları muhtemeldir.
Teknoloji şirketlerine yatırım yapmadan önce bu şirketlerin ekonomik durgunluk içerisinde nasıl pozisyon aldıkları önemli. Şirket durgunluğa rağmen kar oranlarını koruyabiliyor ve büyümeye devam ediyorsa bu şirkete yatırım yapmak daha mantıklı olacaktır.
Bitmain şirketi Çin’de faaliyet gösteren bir madencilik firması. Ürettiği madencilik donanımları ile büyük kar sağlayan firma aynı zamanda madencilik havuzları işleterek Bitcoin ve türevlerini kazıyordu. 2017 yılında fiyatların %100’ün üzerinde artması ile birlikte şirket bir anda dünyanın gündemine yerleşti ve yılda milyarlarca dolar kar elde eden bir firma haline geldi. 2018 yılında ayı piyasasının yaşanması ile birlikte şirketin yönetici kadrosu bile değişmiş ve şirket büyük zarar etmişti.
Bu örneklerden çıkarılacak ana sonuç, bir teknoloji şirketine yatırım yapmadan önce iki kez düşünmek ve uzunca bir analiz süreci yapmak şart. Şirket zor durumda nasıl hareket ediyor, yönetim kadrosu güvenilir mi, projeleri geçerli mi ve rekabet ettiği şirketler ne kadar güçlü, gibi soruların sorulması gerekiyor. Yine şirketin hisse senedi fiyatlarının alım pozisyonunda olup olmaması da çok önemli.
Bu soruların hepsinden geçer not alan bir şirket varsa bu şirkete uzun vadeli yatırım yaparak kazanç elde etmeniz mümkün.